Ochrona przed COVID
- Prawidłowy wzorzec oddychania to czynnik wzmacniający odporność, utrzymujący prawidłową kondycję płuc oraz chroniący przed COVID, a w przypadku infekcji pozytywnie wpływający na jej przebieg.
- Oddychanie przez nos w dzień i w nocy odpowiednio przygotowuje powietrze zanim dotrze do płuc, lepiej uruchamia przeponę, poprawia krążenie i wymianę gazów w dolnych płatach płuc i dostarcza do płuc produkowany w zatokach tlenek azotu (NO), którego koncentracja w nosie jest sto razy wyższa, niż w dolnych drogach oddechowych.
- NO poprawia dystrybucję krwi w płucach, rozszerza naczynia krwionośne, poprawia przepływ krwi w płucach, zwiększa efektywność wentylacji do perfuzji.
- NO jest niezbędny do produkcji surfaktantu, substancji zapewniającej elastyczność i dobry stanu płuc.
- NO hamuje rozwój wielu patogenów, bakterii i wirusów oraz co bardzo ważne, hamuje replikację koronawirusa – pierwsza linia obrony.
- Nos jest naszą najważniejszą „maseczką”, która z jednej strony zmniejsza ryzyko infekcji i/lub jej skalę i jednocześnie zmniejsza rozsiewanie wirusa w trakcje choroby.
- Spokojny oddech zapewnia właściwą objętość oddechową i odpowiednie stężenie CO2.
- To wpływa na odpowiednie dotlenienie tkanek (Efekt Bohra) i ochronę przed niepożądanym skurczem naczyń i oskrzeli.
- Prawidłowa praca przepony zapewnia optymalne krążenie w płucach, zwłaszcza w płatach dolnych i wpływa pozytywnie na pobór tlenu i balans Autonomicznego Układu Nerwowego.
- Prawidłowy wzorzec oddychania, powala również lepiej radzić sobie ze stresem.
Oddychanie w maseczce
- Wiele badań i obserwacji udowodniło, że maseczki zmniejszają skalę rozsiewania koronawirusa.
- Używając maseczek chronimy w jakimś stopniu siebie i innych.
- Pamiętajmy, że oddychanie przez usta, mówienie zwłaszcza głośne, zwiększa rozsiewanie wirusa.
- W maseczce należy oddychać, tak jak bez maseczki, tj. spokojnie, przez nos.
- Początkowy dyskomfort funkcjonowania w maseczce można pokonać pomagając sobie ćwiczeniami oddechowymi. Mogą to być krótkie zatrzymania oddechu po wydechu 3-5s, które poprawiają tolerancję na CO2 i zmniejszają subiektywne uczucie duszności.
- Niewłaściwe oddychania w maseczce, tzn. szybsze przez usta, powoduje większe uczucie dyskomfortu i duszności, a długofalowo wiąże się ze zbudowaniem nieprawidłowego nawyku oddechowego bez maseczki i zmniejszeniem elastyczności odpowiedzi na CO2.
W trakcie choroby
- Mimo słabości i braku sił w trakcie infekcji COVID, warto sobie uzmysłowić, że ćwiczenia oddechowe mogą nam pomóc w szybszym powrocie do zdrowia oraz zmniejszają ryzyko trwałych zmian w płucach. To powody, dla których za wszelką cenę trzeba znaleźć w sobie siłę do ćwiczeń.
- Oddychanie przez nos, w dzień i w nocy, jeśli tylko możliwe, jest bardzo ważne.
- Lepiej uruchamia przeponę, poprawia krążenie i wymianę gazów w dolnych płatach płuc i dostarcza do płuc produkowany w zatokach tlenek azotu (NO).
- Ćwiczenie oddechowe, które zwiększają produkcję NO (nawet 10-krotnie!) są niezwykle pomocne w trakcie choroby.
- Oddychanie przez nos spowalnia oddech, zmniejsza objętość oddechową i chroni przed nadmierną utratą CO2.
- Odpowiedni poziom CO2 jest konieczny dla dotlenienia tkanek (Efekt Bohra) i ochrony przed niepożądanym skurczem naczyń i oskrzeli.
- Ćwiczenia uruchamiające przeponę poprawiają krążenie w dolnych płatach płuc, wpływają pozytywnie na pobór tlenu i balans Autonomicznego Układu Nerwowego.
- Są szczególnie ważne w przypadku obecności płynu w płucach, ponieważ ułatwiają drenaż i absorpcję płynu oraz zmniejszają ryzyko powstawania zwłóknień i zrostów, które nieodwracalnie niszczą część pęcherzyków plucnych.
Powrót do zdrowia po COVID
- Część osób po przebyciu COVID uskarża się na gorszą wydolność oddechową i fizyczną oraz dokuczające uczucie duszności i braku powietrza.
- Przywrócenie prawidłowego wzorca oddychania, tj. spokojnego oddychania przez nos z prawidłowym uruchomieniem przepony jest konieczne, aby poprawić swoje samopoczucie i formę.
- W czasie choroby wiele osób oddycha nadmiernie, przez usta co wiąże się z przesterowaniem wrażliwości chemoreceptorów w ośrodku oddechowym i ze zmniejszeniem tolerancji CO2.
- Przywrócenie elastyczności odpowiedzi na zmiany poziomów CO2 i zwiększenie tolerancji CO2 jest niezbędne, aby znów czuć się dobrze.
- Prawidłowe oddychanie powinno być przywrócone przed rozpoczęciem intensywnej rehabilitacji fizycznej. Nieprawidłowe oddychanie w spoczynku przekłada się na niewłaściwe oddychanie podczas ćwiczeń fizycznych (szybkie oddychanie górną częścią klatki piersiowej, przez usta), co tylko nasila objawy duszności i dyskomfortu oddechowego oraz nie daje znaczącej poprawy.
- Reedukacja oddechowa, tj. przywrócenie prawidłowego, fizjologicznego wzorca oddychania (spokojnie, przez nos w dzień i w nocy, torem dolnym w spoczynku) jest niezbędne, aby poprawić wydolność oddechową, własne samopoczucie i codzienne funkcjonowanie.